Theo MC Thanh Bạch, người làm MC có nhiều nỗi khổ mà chỉ khi lên dẫn chương trình mới biết. Còn đạo diễn Lê Hoàng cho rằng, hiện tại báo chí chỉ đăng chuyện đời tư của MC chứng tỏ nghề này chưa được chú ý và các MC cũng không thật sự giỏi nghề.
Talkshow Chuyện Cuối Tuần, chủ đề “Góc khuất nghề MC” phát sóng lúc 21h35 thứ bảy ngày 11/1/2020 trên kênh VTV9. Khách mời đặc biệt tham gia Chuyện Cuối Tuần là MC Thanh Bạch.
Trailer Chuyện cuối tuần: “Góc khuất nghề MC”:
Là người từng dẫn nhiều chương trình truyền hình, đồng thời cũng làm giám khảo nhiều cuộc thi tuyển chọn MC, đạo diễn Lê Hoàng cho biết, anh rất bức xúc việc MC phải nói theo những điều viết sẵn. Điều này dẫn đến các thí sinh nói chủ đề nào cũng giống nhau, nói cùng một đáp án: “Nhiều người yêu cầu tôi chấm thi phải chọn các MC nói sao cho đẹp lòng mọi người, nhưng tôi nghĩ khác, tôi muốn các bạn nói sao cho mọi người phải suy nghĩ, phải khóc cười, chứ nói cho đẹp lòng người làm gì”.
Theo MC Thanh Bạch, cái khó của nghề MC là khi làm việc với đạo diễn, nhiều người không hiểu nghề MC, không biết cách bố trí cho MC ngồi chỗ nào, chọn nơi có ánh sáng ra sao để tôn lên công việc của MC: “Khi ca sĩ hát thì để điện bừng sáng, chứ MC đang nói mà ánh sáng ngập tràn thì sao tập trung? Nếu đạo diễn thiếu chăm chút, MC sẽ trở nên lạc lõng”.
Bên cạnh đó, MC Thanh Bạch cũng cho biết, thường lời dẫn của MC do biên tập viết, tuy nhiên, biên tập chỉ tập trung cho nội dung hay mà không để ý đến việc đọc trên sân khấu có phù hợp hay không: “Khán giả ngồi xem nhiều khi không tập trung, MC phải làm cho khán giả ổn định, chăm chú xem chương trình. Nhiều khi MC không có thời gian để nói cho người ta hiểu nội dung mà phải làm cho không khí sôi nổi lên, khi đó, nói gì khán giả mới nghe”.
Cũng theo MC Thanh Bạch, đôi khi sự khác biệt giữa người viết và MC cũng tạo nên nhiều tình huống “dở khóc dở cười”: “Văn nói khác với văn viết, văn viết đọc thì hay nhưng nói dài quá lại không ổn. Rồi chưa nói việc người viết là người Bắc mà người nói lại là người Nam, tạo ra sự bất hợp lý trong ngôn ngữ. Khi đó khán giả sẽ bực không thèm nghe. MC thấy khán giả không nghe càng ra sức thuyết phục. Cuối cùng, hậu quả một mình MC gánh chịu”.
Đồng cảm với tâm sự này của Thanh Bạch, Đạo diễn Lê Hoàng cho biết, MC khổ hơn các nghệ sĩ làm các môn nghệ thuật khác rất nhiều. Ví dụ diễn viên có thể diễn một vai mà họ không thích, ca sĩ có thể hát bài mà họ không ưa cũng ít người phát hiện ra. Tuy nhiên, khi MC nói những điều mà họ cảm thấy sáo rỗng sẽ trở nên vô cùng bất lợi, đây chính là điều tệ hại nhất của một người dẫn chương trình. Chưa hết, MC còn có một nhiệm vụ vô cùng quan trọng là “câu giờ” khi nghệ sĩ đến muộn hoặc khi sân khấu xảy ra sự cố: “Khi MC vừa nói xong mà đạo diễn yêu cầu “câu giờ”, hoặc khi diễn viên múa đem lộn đĩa, khi đó rất tội nghiệp cho MC. Họ phải nói một điều không được chuẩn bị trước, nhiều khi không biết nói gì mà vẫn phải nói. Chính vì thế dẫn đến việc bị cho là “nói hớ”, “nói vô duyên”.
Clip lý do MC luôn phải nói những lời sáo rỗng, lố bịch trên sân khấu:
Để minh họa cho ý kiến của Đạo diễn Lê Hoàng, MC Thanh Bạch kể câu chuyện, anh từng chứng kiến trong một đám cưới, một MC gọi mẹ cô dâu là “bà quả phụ”. Đặc biệt, trước mặt cô dâu vừa lấy chồng, MC này còn thản nhiên nói: “Vợ có thể thay đổi chứ mẹ thì không” khiến người con gái sắp về nhà chồng có thể bị tổn thương.
Về phần mình, MC Thanh Bạch cũng từng gặp phải những tai nạn nghề nghiệp “nhớ đời”. Đó là khi anh dẫn ở chương trình Giai điệu tình yêu đang rất hot lúc bấy giờ. Khi đó, vừa giới thiệu xong tiết mục thì anh được lệnh đạo diễn yêu cầu phải “câu giờ” để chờ nghệ sĩ đến. Ai ngờ, khi anh vừa bắt đầu kể câu chuyện thì đạo diễn lại bảo “ca sĩ đến rồi”. Thế là anh đành nói “chữa cháy”: “Vâng, chút xíu nữa Bạch sẽ kể nốt câu chuyện vừa rồi”. Khi đó, Thanh Bạch cảm thấy khán giả sẽ bực mình và nghĩ: “Liệu ông này có bệnh không”, mà không biết rằng anh cũng chỉ là “con rối trong tay đạo diễn”. Tuy nhiên, Thanh Bạch vẫn khẳng định: “MC giỏi thì khi làm con rối trong tay đạo diễn cũng phải thuần thục chứ không phải để người khác kiểm soát”.
Nhận xét về các MC hiện nay, đạo diễn Lê Hoàng cho rằng, công việc MC vẫn chưa được báo chí và dư luận quan tâm đúng mức. So với nghề diễn viên, ca sĩ được báo chí đăng tải cả công việc lẫn đời tư, thì MC dù rất nổi tiếng chỉ được báo chí đăng tải các thông tin về chuyện tình cảm: “Báo chí chủ yếu đăng MC này bốc lửa, MC kia vừa ly dị, MC này lại lấy chồng lần thứ hai hay vừa sinh con. Tất cả những thông tin đó không dính líu gì đến nghề nghiệp. Điều đó cho thấy, một là báo chí không quan tâm đến công việc MC, hai là các MC dẫn tệ đến mức không có gì đáng để quan tâm ngoài chuyện tình cảm”.
Clip MC chỉ được báo chí quan tâm đến chuyện đời tư:
Theo Đạo diễn Lê Hoàng, MC hiện chia thành 2 loại: Một là chỉ có thể đọc giấy, nói những câu kiểu “kính thưa, kính gửi” dõng dạc. Hai là MC biết pha trò. Trong khi đó, một kiểu MC khác rất cần mà chúng ta thiếu, đó là MC nói về một vấn đề chuyên sâu, khiến khán giả cảm thấy “tâm phục khẩu phục”. Về điều này, theo MC Thanh Bạch, MC phải là người biên tập chương trình, phải hiểu về nội dung chương trình. Tuy nhiên, phần đông MC không làm được điều này bởi không hiểu vấn đề: “Khi không hiểu vấn đề thì sao MC phản biện được khách mời. Nếu khách mời là giáo sư thì MC cũng phải ở vị thế bình đẳng chứ không thì sao nói chuyện được. Chưa kể sau đó chương trình còn bị biên tập, bị cắt xén”.
MC Thanh Bạch cũng tiết lộ thêm, một điều mà khán giả rất “ngán” khi xem các chương trình, đó là phải nghe MC “đọc diễn văn kính thưa, kính gửi ông này bà kia”, rồi đọc danh sách dài các nhà tài trợ, thậm chí có khi lời mở đầu của một MC còn dài hơn bài phát biểu của ông giám đốc. Tuy nhiên, đây là một điều không thể tránh khỏi vì yêu cầu chương trình phải như thế và “chương trình có nhà tài trợ thì phải trả lại quyền lợi cho người tài trợ”.
Clip Vì sao MC luôn phải kính thưa, kính gửi trên sân khấu:
Cũng theo MC Thanh Bạch, làm MC cho các chương trình truyền hình không phải đơn giản như nhiều người tưởng. Có trường hợp, do truyền hình sợ sai sót nên MC nói ở trên, biên tập ngồi ở dưới soát chữ xem MC có nói đúng kịch bản hay không. Hậu quả là khiến cho MC nói không tự nhiên, như một cái “máy nói”: “Rất may là sau này khi gameshow phát triển, giới hạn cho MC mở ra, dù chương trình thu hình trước, những gì không hay sẽ cắt đi, tuy nhiên, vẫn mở ra sự sáng tạo. Và rating của khán giả quyết định giá trị chương trình, giúp MC phát huy khả năng”.
Khi được hỏi về môi trường MC ở Việt Nam so với nước ngoài, MC Thanh Bạch cho rằng, điều này rất khó so sánh vì không có một cái chuẩn riêng. Điều quan trọng nhất là khán giả sẽ quyết định và sẽ sàng lọc ra MC giỏi. Bên cạnh đó, MC Thanh Bạch cho biết, anh cảm thấy ngưỡng mộ những người làm MC dù lâu năm hay mới vào nghề vì đó là những người trả cho đời rất nhiều điều có giá trị. Tuy nhiên, bên cạnh những vinh quang có được, MC cũng phải đánh đổi bằng những mất mát như: “Những giây phút khóc một mình, rồi những ai thành công đều phải đánh đổi bằng hạnh phúc gia đình”. Đặc biệt, MC Thanh Bạch cũng tiết lộ, anh không khuyên con trai làm MC nhưng rất bất ngờ khi thấy cháu anh đã có năng khiếu làm MC và anh hoàn toàn ủng hộ.
Chuyện Cuối Tuần chủ đề “MC kể chuyện nghề” với sự đối thoại thẳng thắn giữa đạo diễn Lê Hoàng và MC Thanh Bạch sẽ được phát sóng vào 21:35 thứ bảy ngày 11/1 trên kênh VTV9.
Lê Anh
