Chiều tối 31/3, Ngân hàng Nhà nước ban hành một loạt quyết định giảm các loại lãi suất điều hành. Trong đó, lãi suất tái cấp vốn giảm 0,5%; trần lãi suất huy động giảm 1%; lãi suất cho vay ngắn hạn của các tổ chức tín dụng cho một số lĩnh vực giảm 0,5%. Quyết định có hiệu lực ngày 3/4/2023…
Quyết định số 575/QĐ-NHNN ngày 31 tháng 3 năm 2023 về mức lãi suất tối đa đối với tiền gửi bằng đồng Việt Nam (VND) của tổ chức, cá nhân tại tổ chức tín dụng theo quy định tại Thông tư số 07/2014/TT-NHNN ngày 17 tháng 3 năm 2014.
Theo đó, lãi suất tối đa áp dụng đối với tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng giảm từ mức 1,0%/năm xuống 0,5%/năm; lãi suất tối đa áp dụng đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng giảm từ 6,0%/năm xuống 5,5%/năm, riêng lãi suất tối đa đối với tiền gửi bằng VND tại Quỹ tín dụng nhân dân, tổ chức tài chính vi mô giảm từ 6,5%/năm xuống 6,0%/năm; lãi suất tiền gửi có kỳ hạn từ 6 tháng trở lên do tổ chức tín dụng ấn định trên cơ sở cung cầu vốn thị trường.
Quyết định số 576/QĐ-NHNN ngày 31 tháng 3 năm 2023 về mức lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND của tổ chức tín dụng đối với khách hàng vay để đáp ứng nhu cầu vốn phục vụ một số lĩnh vực, ngành kinh tế theo quy định tại Thông tư số 39/2016/TT-NHNN ngày 30 tháng 12 năm 2016.
Theo đó, lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND của tổ chức tín dụng đối với khách hàng vay đê đáp ứng nhu cầu vốn phục vụ một số lĩnh vực, ngành kinh tế giảm từ 5,0%/năm xuống 4,5%/năm; lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND của 2 Quỹ tín dụng nhân dân và Tổ chức tài chính vi mô đối với các nhu cầu vốn này giảm từ 6,0%/năm xuống 5,5%/năm.
Quyết định số 577/QĐ-NHNN ngày 31 tháng 3 năm 2023 về mức lãi suất tiền gửi của Kho bạc Nhà nước, Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam tại Ngân hàng Nhà nước. Theo đó, lãi suất đối với tiền gửi bằng VND của Kho bạc Nhà nước, Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam giảm từ 0,8%/năm xuống 0,5%/năm; lãi suất đối với tiền gửi bằng ngoại tệ của Kho bạc Nhà nước giữ ở mức 0%/năm.
Quyết định số 578/QĐ-NHNN ngày 31 tháng 3 năm 2023 về mức lãi suất tiền gửi của Ngân hàng Phát triển Việt Nam, Ngân hàng Chính sách xã hội, Quỹ tín dụng nhân dân, Tổ chức tài chính vi mô tại Ngân hàng Nhà nước. Theo đó, lãi suất đối với tiền gửi bằng VND của Ngân hàng Phát triển Việt Nam, Ngân hàng Chính sách xã hội, Quỹ tín dụng nhân dân, Tổ chức tài chính vi mô giảm từ 0,8%/năm xuống 0,5%/năm.
Như vậy, trong vòng 15 ngày, Ngân hàng Nhà nước 2 lần ban hành các quyết định điều chỉnh giảm các lãi suất chủ chốt điều hành. Việc ban hành các quyết định nêu trên diễn ra trong bối cảnh tình hình sản xuất kinh doanh gặp khó khăn, động lực xuất khẩu giảm mạnh so với cùng kỳ, tình hình tăng trưởng tín dụng quý I/2023 chỉ tương đương 20% so với quý I/2022.
Theo nhà điều hành, các quyết định điều chỉnh lãi suất nói trên được đưa ra trong bối cảnh kinh tế toàn cầu bất trắc, lạm phát neo cao, rủi ro bất ổn tài chính ngân hàng khiến ngân hàng trung ương các nước thận trọng hơn trong việc thắt chặt chính sách tiền tệ.
Các nước phát triển bước đầu tránh được suy thoái. Hoạt động kinh tế vẫn tăng tại Mỹ, Châu Âu, Nhật Bản, Trung Quốc với động lực chính từ khu vực dịch vụ. Từ ngày 10/3 đến nay, một số ngân hàng đóng cửa hoặc gặp khó khăn tại Mỹ và châu Âu khiến triển vọng toàn cầu thêm khó lường, rủi ro suy thoái kinh tế gia tăng. Các ngân hàng trung ương lớn đã bắt đầu phát tín hiệu chậm lại đà tăng lãi suất; ngày 22/3, Fed chỉ tăng lãi suất thêm 0,25% và phát tín hiệu còn tăng thêm 01 lần vào tháng 5. Các tổ chức quốc tế thay đổi dự báo: tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2023: IMF (01/2023): 2,9%; WB (01/2023): 1,7%; trong khi dự báo lạm phát toàn cầu năm 2023 được điều chỉnh tăng: IMF (01/2023): 6,6% (trước đó dự báo 6,5%) và 4,3% năm 2024 (trước đó là 4,1%).
Tăng trưởng kinh tế quý 1 trong nước thấp nhất so với cùng kỳ kể từ năm 2011 (trừ Quý I/2020 bị tác động của đại dịch COVID-19) do cầu thế giới sụt giảm, cầu trong nước yếu. GDP quý 1 tăng 3,32%, chỉ cao hơn tốc độ tăng 3,21% của quý 1/2020 trong giai đoạn 2011-2023. Một số tổ chức dự báo tăng trưởng GDP năm 2023 là 5,8-6,8%. Lạm phát tăng chậm lại trong 3 tháng đầu năm, lạm phát CPI so với cùng kỳ từ mức 4,89% tháng 1 xuống 3,35% tháng 3, bình quân 3 tháng là 4,18%; lạm phát cơ bản từ 5,21% xuống 4,88%, bình quân 3 tháng là 5,01%. Lạm phát chung và lạm phát cơ bản đều chậm lại trong bối cảnh sức cầu yếu. Năm 2023, các tổ chức quốc tế dự báo lạm phát bình quân khoảng 3,0-5,5%.
Thị trường tiền tệ ổn định, thanh khoản hệ thống tổ chức tín dụng dồi dào, đáp ứng nhu cầu thanh toán, chi trả của nền kinh tế; lãi suất liên ngân hàng giảm nhanh và mạnh.
Thị trường ngoại tệ ổn định, thanh khoản thông suốt, các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp được đáp ứng đầy đủ. Từ tháng 01/2023, NHNN đã mua được ngoại tệ từ các tổ chức tín dụng để bổ sung dự trữ ngoại hối nhà nước và đưa lượng tiền lớn VND vào lưu thông.
Ngày 30/3/2023, tỷ giá trung tâm ở mức 23.603 VND/USD, giảm khoảng 0,04% so với cuối năm 2022; tỷ giá giao dịch bình quân trên thị trường liên ngân hàng khoảng 23.480VND/USD, giảm 0,4% so với cuối năm 2022.
