“Không hiểu sao dạo này ùn tắc khắp mọi nơi. Mọi người cứ bảo đi qua Kênh Tẻ thì phải trước 7 giờ và sau 8 giờ 30, qua Xô Viết Nghệ Tĩnh thì chờ sau 9 giờ mới hết tắc… nhưng có hôm tôi né, chờ đến 10 giờ mới ra khỏi nhà mà vẫn thấy toàn xe là xe xếp hàng trên đường. Mấy nay trời mưa gió, lại càng kinh khủng hơn. Gần một tháng nay tôi thậm chí phải linh động làm việc online ở nhà, có việc gì quan trọng mới lên cơ quan, vì ùn tắc mệt mỏi quá. Giờ nào cũng kẹt, cuối tuần trong tuần gì cũng đông xe hết”, chị Thanh Hương (ngụ Q.7, TP.HCM) than thở.

“Nhờ” trí tuệ nhân tạo trợ lực

Theo Sở GTVT, dự báo từ mô hình mô phỏng, đến năm 2025, nhu cầu giao thông tại TP sẽ đạt trên 41 triệu lượt đi lại/ngày. Sự gia tăng nhanh chóng phương tiện cơ giới cá nhân dẫn đến tình trạng quá tải nghiêm trọng cho mạng lưới đường giao thông đô thị, đặc biệt trong giờ cao điểm.

Lãnh đạo Sở GTVT cho biết từ nay đến cuối năm là giai đoạn chạy nước rút của hàng loạt công trình trọng điểm. Những dự án người dân mong đợi nhiều như cầu đường Phước Long, Rạch Đỉa, Tân Kỳ – Tân Quý, đường nối Trần Quốc Hoàn – Cộng Hòa, toàn bộ hầm chui Nguyễn Văn Linh – Nguyễn Hữu Thọ… dự kiến hoàn thành trong năm nay. Dự án đặc biệt quan trọng kết nối liên vùng là dự án xây dựng đường Vành đai 3 cũng đang được tập trung triển khai, quyết tâm hoàn thành cơ bản trong giai đoạn từ nay đến năm 2025. Tuyến metro số 1 cũng đang ở giai đoạn cuối chuẩn bị về đích… Những dự án hạ tầng quan trọng, sau khi hoàn thành chắc chắn sẽ góp phần giải tỏa nút thắt giao thông của TP.

Mặc dù khẳng định sau thời kỳ này giao thông TP.HCM sẽ có cải thiện, song lãnh đạo ngành giao thông TP thừa nhận phải xác định giải quyết giao thông ở một siêu đô thị hơn 13 triệu dân, không thể tham vọng chuyển đổi nhanh chóng hay kỳ vọng làm đủ đường đáp ứng mọi nhu cầu di chuyển của người dân. Cần quá trình tịnh tiến đi cùng các chương trình được thực hiện bài bản ở trung hạn và dài hạn, bồi đắp thêm các giải pháp để tình hình dần được cải thiện. Ðó là lý do TP đang tập trung đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, bổ sung nhiều giải pháp phi công trình để cải thiện tình hình trên nền hạ tầng còn hạn chế hiện nay.

Thời gian qua, TP đã đưa vào khai thác mô hình mô phỏng dự báo giao thông trong công tác quản lý, quy hoạch giao thông đô thị. Hệ thống này điều khiển đèn tín hiệu giao thông khu vực trung tâm TP theo các kịch bản linh hoạt phù hợp với tình hình giao thông thực tế, tổ chức giao thông “làn sóng xanh” nhằm tối ưu hóa dòng giao thông, giải quyết tình trạng ùn tắc giao thông, đặc biệt tại các nút giao. Ngoài giám sát, những khu vực này sẽ có hệ thống thu thập lưu lượng, vận tốc của phương tiện trên tuyến đường, đưa vào mô hình, từ đó điều chỉnh hệ thống đèn tín hiệu phù hợp với từng tuyến trong từng khoảng thời gian khác nhau. Nhờ vậy, trên địa bàn TP hiện không còn xảy ra tình trạng ùn tắc giao thông kéo dài trên 30 phút, chỉ ghi nhận xảy ra một số vụ ùn ứ mà nguyên nhân do tai nạn, sự cố đột xuất và vào dịp lễ, tết, người dân về quê nghỉ lễ hoặc phương tiện gia tăng đột biến tại các khu vực cửa ngõ, sân bay, cảng… khiến xe di chuyển chậm.

Hiện nay, Trung tâm quản lý và điều hành giao thông đô thị đang tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện và áp dụng hiệu quả nhất việc tối ưu hóa dòng phương tiện thông qua hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI). Phần mềm mô phỏng giao thông hiện hữu sẽ cho thấy trực quan các dòng giao thông hiện trạng cũng như các phương án dự kiến tổ chức giao thông, từ đó đưa những đánh giá các giải pháp cụ thể để chọn phương án tối ưu. Đồng thời, hệ thống sẽ đưa ra nhiều thông số giúp đơn vị chức năng đánh giá tác động của phương án tổ chức giao thông trước và sau khi thực hiện, góp phần giảm ùn tắc, kẹt xe trên địa bàn TP.