Lễ hội “Rạng danh văn hóa ẩm thực Việt 2023” diễn ra trong khuôn viên dinh Thống Nhất (quận 1, TPHCM) từ ngày 20 – 22/10 đã nhận nhiều đánh giá không tốt từ du khách do có quá nhiều gian hàng bán cá viên chiên, xiên nướng – những món ăn chỉ phù hợp với các hội chợ và không có giá trị gì đặc sắc. Thêm vào đó, giá các món ăn trong lễ hội này đắt và không tương xứng với chất lượng; thực khách phải ăn uống trong điều kiện nhếch nhác, kém vệ sinh do không gian lễ hội chật hẹp, đọng nước.
Bà Nguyễn Thị Khánh – Chủ tịch Hiệp hội Du lịch TPHCM (HTA), đại diện ban tổ chức – giải thích, do được tổ chức lần đầu nên lễ hội không thể tránh khỏi có sơ suất. Thêm nữa, do không đủ điều kiện bảo quản sản phẩm, do thời tiết mưa lũ ở nhiều nơi nên lễ hội chưa quy tụ được thực phẩm từ các vùng Tây Bắc, Tây Nguyên, miền Trung.
Trước đó, lễ hội bánh mì Việt Nam lần thứ nhất diễn ra tại Nhà văn hóa Thanh Niên TPHCM (tháng 3/2023) cũng nhận nhiều lời chê hơn khen. Chẳng hạn gian hàng nhiều nhưng thiếu các hoạt động truyền tải văn hóa, lễ hội thiếu tính hội hè, thiếu tính trải nghiệm, tương tác quanh món ăn nổi tiếng thế giới này.
Lễ hội “Văn hóa ẩm thực, món ngon Saigontourist Group” là sự kiện hiếm hoi không nhận những phản ứng tiêu cực từ người dân và du khách. Đó là nhờ ban tổ chức chú trọng việc gắn các món ăn với không gian văn hóa 3 miền, từng món ăn được chăm chút kỹ từ chất lượng đến hình thức, chẳng hạn đặt trong thúng tre, giỏ mây trên sạp hàng như chợ quê, các xe lưu động được trang trí theo kiểu xưa trên đường đầy rơm rạ.
Bà Phan Yến Ly – chuyên gia thiết kế sản phẩm du lịch TPHCM – cho rằng, hiện trên khắp cả nước có quá nhiều lễ hội ẩm thực. Về lâu dài, hoạt động này sẽ gây nhàm chán do thiếu yếu tố riêng biệt, đặc trưng. Có thể một số lễ hội vẫn đông khách do được tổ chức ở thành phố đông dân, nhiều du khách, nhưng không thể dùng số lượng khách để đo lường sự thành công của một lễ hội ẩm thực. Yếu tố quan trọng của lễ hội là nét đặc trưng của nó. Khi tìm ra được đặc trưng, ban tổ chức sẽ nghiên cứu thị trường xem phù hợp với đối tượng nào và đơn vị tổ chức lễ hội cũng cần có năng lực, kinh nghiệm.
Tiến sĩ Dương Đức Minh – Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế và du lịch TPHCM – cho rằng: văn hóa ẩm thực là một trong những chất liệu mà rất nhiều nơi trên thế giới khai thác, phục vụ du lịch nên việc tổ chức phải bài bản, tạo dấu ấn, tránh gây phản cảm, thất vọng cho du khách. Ông đề nghị, đối với những lễ hội ẩm thực hướng đến khai thác du lịch, cơ quan cấp phép cần có những tiêu chí nghiêm ngặt hơn để đảm bảo các giá trị về văn hóa, ẩm thực lẫn thương mại.
