Trong chủ đề “Vũ phu” của chương trình Chị Em Gỡ Rối, diễn viên Phương Dung, Tiến sĩ tâm lý Tô Nhi A và MC Phương Uyên mang đến những chia sẻ thẳng thắn về thực trạng bạo lực gia đình, nỗi đau của người vợ khi phải chịu đựng những trận đòn từ người chồng vũ phu.

Trong chương trình, MC Phương Uyên giới thiệu câu chuyện của một khán giả về hoàn cảnh gia đình đầy bế tắc. Người này chia sẻ rằng chị gái thường xuyên bị chồng bạo hành mỗi khi ông ta say rượu. Người chồng trong lúc xỉn hay kiếm chuyện, đập phá, chửi bới và thậm chí đánh vợ, nhưng khi tỉnh lại lại coi như không có gì, biện minh rằng vì say nên không nhớ. Gia đình đã nhiều lần khuyên chị gái nên dứt khoát rời bỏ để bảo vệ bản thân, nhưng chị vẫn không chịu, khiến mọi người bất lực và đau lòng. Thậm chí có người còn buông lời ác ý rằng “chắc bị đánh thành quen”, càng khiến em gái thêm phẫn uất và xót xa.

Trước câu hỏi MC Phương Uyên dành cho diễn viên Phương Dung về việc có từng lên tiếng hay ra tay bảo vệ phụ nữ khi chứng kiến cảnh bạo hành hay chưa, nữ diễn viên thừa nhận mình từng chứng kiến đàn ông đánh vợ nhưng chưa dám can thiệp trực diện vì lo ngại nguy hiểm. Phương Dung cho rằng một người đã đủ tàn nhẫn để bạo hành vợ thì việc họ gây hấn với người ngoài cũng là điều dễ xảy ra.

MC Phương Uyên nhận xét xã hội ngày nay đã tiến bộ hơn, đời sống cũng văn minh hơn, nhưng bạo lực gia đình vẫn còn tồn tại, đặc biệt khi liên quan đến rượu. Diễn viên Phương Dung đồng tình, nhấn mạnh rằng nhiều người vẫn viện cớ say xỉn để biện minh cho hành vi mất kiểm soát, trong khi thực chất đây là hành vi cố ý gây tổn thương.

Tiến sĩ tâm lý Tô Nhi A phân tích thêm: rượu có thể làm thay đổi tính cách tạm thời, khiến người ta hành xử khác biệt so với bình thường. Tuy nhiên, không thể đổ lỗi hoàn toàn cho rượu, bởi gốc rễ vẫn nằm ở sự tu dưỡng của bản thân. Tiến sĩ chỉ ra rằng có những người uống rượu thì nói nhiều hơn, cởi mở hơn, nhưng cũng có người trở nên hung hăng, vũ phu. Khi một người biết rõ uống rượu sẽ biến mình thành kẻ tồi tệ mà vẫn tiếp tục, thì vấn đề không chỉ ở hành vi đánh đập, mà còn ở việc thiếu trách nhiệm với bản thân và gia đình. Theo Tiến sĩ, cần nhìn đúng bản chất: rượu không phải nguyên nhân chính, mà chỉ là cái cớ để hợp thức hóa hành vi bạo lực vốn đã tồn tại.

MC Phương Uyên đặt vấn đề rằng bạo lực gia đình không phải là chuyện mới diễn ra ngày một ngày hai, mà đã lặp đi lặp lại trong thời gian dài. Nếu người vợ không có giải pháp quyết liệt hơn thì tình trạng này sẽ không thay đổi, thậm chí còn trở nên nghiêm trọng hơn.

Diễn viên Phương Dung bày tỏ quan điểm rằng đây là vòng lặp không thể tự biến mất. Người chồng cứ say xỉn là đánh vợ, sau đó lại trở nên hiền lành, xin lỗi. Nếu người vợ tiếp tục cam chịu, hậu quả lớn là điều khó tránh khỏi. Nữ diễn viên nhấn mạnh, sự chịu đựng kéo dài không chỉ bào mòn thể xác mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến tinh thần của cả gia đình, đặc biệt là con cái.

Clip Diễn viên Phương Dung lên tiếng chống bạo lực gia đình: https://youtu.be/ICl03j7RNis

Khi MC Phương Uyên hỏi vì sao nhiều phụ nữ vẫn chấp nhận tình cảnh ấy, diễn viên Phương Dung lý giải rằng phụ nữ thường nặng tình và muốn giữ hạnh phúc gia đình. Họ sợ ly hôn sẽ khiến con cái mất cha, sợ lời dị nghị của xã hội. Tuy nhiên, nữ diễn viên thẳng thắn cho rằng sự nhẫn nhịn này không mang lại bình yên mà chỉ gieo thêm tổn thương. Nếu tiếp tục, nguy cơ xảy ra chấn thương nghiêm trọng là rất cao.

MC tiếp tục đặt câu hỏi về quan niệm “bị đánh riết thành quen” và cơ chế tâm lý đằng sau. Tiến sĩ tâm lý Tô Nhi A giải thích rằng có hiện tượng phụ nữ thấy bạo lực trở thành điều bình thường, nhưng không phải là “ghiền bị đánh” mà do họ hợp thức hóa sự việc. Khi nỗi đau lặp lại nhiều lần, hệ thần kinh dần thích nghi, giống như trẻ em bị đòn riết thì “lì đòn”. Tuy nhiên, sự “quen” này không có nghĩa là bình thường hóa hành vi của chồng, mà là do bản thân người vợ chấp nhận, không hành động để thay đổi. Tiến sĩ nhấn mạnh, bạo lực gia đình không chỉ là chuyện riêng của một mái ấm mà còn liên quan đến luật pháp và xã hội. Hậu quả không cần chờ đến tương lai mà đã hiện diện ngay từ khi bạo lực xuất hiện, nhất là khi gia đình có con nhỏ. Theo Tiến sĩ, nguyên nhân khiến người phụ nữ không dứt bỏ có thể do phụ thuộc kinh tế hoặc phụ thuộc tinh thần, không đủ tự tin để sống độc lập.

Tiến sĩ Tô Nhi A kết luận rằng gia đình cần đồng hành nhiều hơn với người vợ để tìm ra căn nguyên sự yếu thế. Khi người phụ nữ nhìn thấy giải pháp cụ thể và có chỗ dựa vững chắc, họ mới đủ tự tin bước ra khỏi mối quan hệ bạo lực. Nếu không, sự ràng buộc về tiền bạc hay tâm lý sẽ khiến họ tiếp tục giam cầm cuộc đời mình trong những tổn thương triền miên.

MC Phương Uyên cho rằng ngoài sự lệ thuộc về kinh tế, nhiều phụ nữ còn bị lệ thuộc về cảm xúc. Trường hợp nhân vật được chia sẻ cho thấy, người chồng mỗi tuần chỉ say xỉn vài lần, và sau những trận bạo hành, anh ta lại quỳ gối, khóc lóc, năn nỉ khiến vợ mềm lòng. Câu chuyện kéo dài suốt ba năm, MC đặt câu hỏi: đây có thực sự là tình yêu hay chỉ là sự sai lầm trong cách duy trì mối quan hệ?.

Tiến sĩ tâm lý Tô Nhi A gọi đó là “tình yêu bị nhầm lẫn”. Diễn viên Phương Dung thì cho rằng nếu phụ nữ độc lập kinh tế, đôi khi việc phản kháng lại càng khiến mâu thuẫn trở nên dữ dội hơn. Nữ diễn viên khuyên trong trường hợp nhân vật này, nên tìm cách nói chuyện rõ ràng với chồng khi anh tỉnh táo, hoặc nhờ gia đình hai bên hỗ trợ. Một giải pháp mạnh hơn là ghi lại bằng chứng bạo lực để buộc chồng đối diện với hành vi sai trái của mình. Nếu tình trạng vẫn không thay đổi, cần mạnh dạn chọn ly thân để xem anh có thực sự hối lỗi, và cuối cùng là kiên quyết chấm dứt để bảo vệ bản thân.

Tiến sĩ Tô Nhi A nhấn mạnh, vấn đề không chỉ nằm ở hành vi bạo lực mà còn gắn liền với nhiều yếu tố tâm lý, gia đình và xã hội. Tiến sĩ phân tích, đôi khi chính cách phản ứng thiếu khéo léo của người thân như trách móc hoặc buông lời phủ nhận lại khiến người phụ nữ càng mất niềm tin rằng mình sẽ được yêu thương và bảo vệ nếu rời bỏ chồng. Điều này dẫn đến sự phụ thuộc cảm xúc: dù biết tổn thương vẫn chấp nhận ở lại, chỉ vì những khoảnh khắc “ngọt ngào” ít ỏi. Theo Tiến sĩ, để giúp một người vợ thoát khỏi mối quan hệ độc hại, gia đình cần tạo cảm giác an toàn, kiên nhẫn đồng hành và trò chuyện chân thành để hiểu rõ nỗi sợ hãi của chị. Chỉ khi người phụ nữ có niềm tin rằng mình có chỗ dựa vững chắc và có lối thoát rõ ràng, họ mới đủ can đảm rời xa bạo lực.

Câu chuyện thứ hai gửi về chương trình là tâm sự của một khán giả nữ. Người vợ này kể rằng mỗi khi vợ chồng xảy ra mâu thuẫn, chồng thường đập phá đồ đạc rồi ra tay đánh vợ đến mức cả xóm đều hay biết. Mỗi lần như vậy, em gái chị phải ôm con chạy qua nhà hàng xóm gửi nhờ, trong khi cha mẹ chị chứng kiến mà đau lòng không thể can thiệp. Người vợ cho biết ngoài tính vũ phu, chồng chị vốn dĩ là người tốt, nhưng đỉnh điểm là tháng trước, trong lúc nóng giận, anh còn lỡ tay đánh cả mẹ vợ khi bà bước vào can ngăn. Điều này khiến người anh trai phẫn nộ làm đơn kiện. Bản thân chị phải cầu xin gia đình bỏ qua, song không ai đồng ý. Chị rơi vào tình thế khó xử, vừa muốn giữ mái ấm, vừa mong gia đình không rạn nứt, nhưng lại bị cho rằng thiếu tự trọng.

Lắng nghe câu chuyện, diễn viên Phương Dung nhận định đây không còn là chuyện rượu chè mà là bản chất vũ phu. Theo nữ diễn viên, dù người chồng có nhiều ưu điểm thì tính vũ phu vẫn là điều không thể chấp nhận. Nếu để tình trạng này kéo dài, không chỉ người vợ mà cả gia đình bên ngoại đều có thể bị ảnh hưởng, thậm chí xảy ra án mạng. Vì vậy, người vợ cần phải cứng rắn đối thoại và yêu cầu chồng thay đổi.

MC Phương Uyên tiếp tục phân tích, việc em gái ôm con chạy sang hàng xóm cho thấy người vợ đã ý thức được sự nghiêm trọng. Đồng thời, hành động người anh trai làm đơn kiện không phải là quay lưng mà chính là sự đồng hành dứt khoát nhằm bảo vệ em gái và cả gia đình.

Tiến sĩ Tô Nhi A phân tích rằng sự “đồng hành dứt khoát” từ gia đình đôi khi chưa thực sự truyền tới nạn nhân. Ở trường hợp này, người vợ chưa hẳn muốn bỏ chồng. Dù gia đình đã quyết liệt như đi kiện, lên án, người vợ vẫn nương vào những điểm tốt nơi chồng và tin vào khả năng thay đổi. Theo Tiến sĩ, đó là lý do thường gặp: người bị bạo hành dễ nhìn thấy những phẩm chất tích cực ở thủ phạm nên không muốn chấm dứt ngay.

Chuyên gia nhấn mạnh: bạo lực gia đình không chỉ là chuyện “mất kiểm soát vì rượu”, mà còn đụng tới quyền được an toàn, nhu cầu sinh tồn cơ bản. Một trận đòn dù “vô tình” cũng có thể gây thương tích vĩnh viễn, vì vậy không thể xem nhẹ hay trì hoãn quyết định bảo vệ bản thân và con cái. Câu hỏi then chốt là: người chồng có thực sự thay đổi được hay không? Nếu không có bằng chứng rõ ràng về sự thay đổi lâu dài, thì người vợ không nên tiếp tục chờ đợi vô hạn.

Về can thiệp, Tiến sĩ đề xuất hai hướng song song. Trước hết là phòng ngừa tình huống: nhận diện những kích hoạt khiến chồng bùng nổ, giảm thiểu yếu tố kích động, tạo lối thoát, ví dụ khuyến khích anh rời khỏi phòng khi thấy căng thẳng. Thứ hai là can thiệp về mặt hành vi, giúp người chồng học kỹ năng kiềm chế: thực hành thở, thư giãn cơ, rèn phản xạ “đi ra ngoài”, tham gia các chương trình quản lý tức giận hoặc trị liệu tâm lý nếu anh sẵn sàng. Nếu sau thời gian cố gắng mà không thấy thay đổi thực chất, phương án dứt khoát hơn là cần thiết, bảo vệ bản thân và con cái trước tiên, kể cả bằng thủ tục pháp lý để tạo áp lực buộc đối mặt hậu quả hành vi. Tiến sĩ cũng kêu gọi gia đình phải thể hiện sự ủng hộ nhất quán, xây dựng “lối ra” an toàn cho người bị bạo hành: khi người thân biết rằng họ được che chở và có phương án thực tế, họ mới đủ can đảm để rời bỏ mối quan hệ độc hại.

MC Phương Uyên kết lại bằng thông điệp rằng bạo lực chưa bao giờ là giải pháp đúng cho bất kỳ vấn đề nào trong cuộc sống. Diễn viên Phương Dung nhấn mạnh, nếu im lặng chịu đựng thì nỗi đau ấy sẽ lan rộng, ảnh hưởng đến cả gia đình. Tiến sĩ Tô Nhi A cho rằng câu chuyện hôm nay là hồi chuông cảnh tỉnh: không có thứ bạo lực nào được phép nhân danh tình yêu, bởi tình yêu đích thực phải mang lại sự an toàn. Vì vậy, hãy yêu thương đúng cách, biết bảo vệ bản thân và người thân bằng những đối thoại tích cực thay vì dùng đến bạo lực.

Chị Em Gỡ Rối tập 40 sẽ tiếp tục phát sóng vào lúc 19h35 Chủ Nhật, ngày 5/10/2025 trên kênh VTV9. Chương trình do VTV9 phối hợp với Jet Studio thực hiện.

Gia Huy  (Theo TTV )