Ánh sáng xanh (blue light) là một phần quang phổ ánh sáng mắt nhìn được trong khoảng màu từ lam đến tím. Nó có bước sóng ngắn từ 380nm đến 500 nm (nanômét) và năng lượng cao [1, 2, 3]. Ánh sáng xanh sản sinh từ điện thoại di động, laptop, TV và đèn LED có năng lượng cao hơn các loại ánh sáng khả kiến khác, có thể không tốt cho sức khỏe, nhất là đối với mắt của trẻ em [4].

Ánh sáng xanh: Nguy cơ và tác động đến thị lực của trẻ nhỏ

Theo nghiên cứu “Tiếp xúc với ánh sáng xanh: Nguy cơ đối với mắt và phòng ngừa – Đánh giá tường thuật” đăng trên tạp chí Ophthalmology and Therapy năm 2023 cho thấy việc tiếp xúc với ánh sáng xanh có thể gây ra các phản ứng quang hóa trong hầu hết các mô của mắt, đặc biệt là giác mạc, thủy tinh thể và võng mạc [5]. Một nghiên cứu khác về nhãn khoa được thực hiện tại Trung Quốc vào năm 2020 cũng nhấn mạnh ánh sáng xanh có thể dẫn đến nhiều vấn đề về thị giác, bao gồm thoái hóa điểm vàng võng mạc, tổn thương võng mạc, khô mắt, viêm giác mạc và tăng nguy cơ cận thị. Thêm vào đó, ánh sáng xanh còn có thể gây tổn thương cho bề mặt nhãn cầu [6].

Theo Hội Khúc xạ nhãn khoa Mỹ (AOA), trẻ em có nguy cơ bị tổn thương võng mạc do ánh sáng xanh cao hơn so với người lớn. Điều này là do thủy tinh thể của trẻ hấp thụ ít ánh sáng bước sóng ngắn, cho phép nhiều ánh sáng xanh tiếp cận võng mạc hơn. Các bộ phận của mắt trẻ chưa phát triển hoàn chỉnh, khiến ánh sáng xanh dễ dàng xâm nhập vào võng mạc, gây ra những tác động lâu dài đến sức khỏe mắt của trẻ.

Giải pháp bảo vệ thị lực trẻ: Khoảng cách màn hình, thói quen tốt và dinh dưỡng

Theo nghiên cứu của Viện Mắt Trung ương, trẻ em có khả năng tiếp xúc với ánh sáng xanh cao hơn người lớn, do tần suất sử dụng thiết bị kỹ thuật số ngày càng tăng. Theo dữ liệu từ Springer Link, 78% trẻ em từ 1-5 tuổi hiện nay tiếp xúc với thiết bị điện tử từ 3-5 giờ mỗi ngày [8]. Giữa bối cảnh này, để giảm thiểu tác động của ánh sáng xanh đến thị lực của trẻ, phụ huynh cần lưu ý 3 giải pháp cốt lõi là khoảng cách màn hình, thói quen tốt và dinh dưỡng.

Về khoảng cách màn hình và xây dựng thói quen tốt khi sử dụng các thiết bị điện tử, Viện Nhãn khoa Mỹ đề xuất 2 nguyên tắc đơn giản để giảm các triệu chứng suy giảm thị lực do ánh sáng xanh nhân tạo.

Nguyên tắc thứ nhất là “20-20-20”, nghĩa là cứ sau 20 phút nhìn màn hình thiết bị điện tử, phụ huynh nên cho bé nghỉ ít nhất 20 giây và tập trung mắt vào một vật cách xa hơn 20 bộ (khoảng 6m).

Nguyên tắc thứ hai là giữ cho khoảng cách từ mắt đến màn hình trong khoảng từ 45 cm -70 cm và điều chỉnh độ nghiêng màn hình một chút, đồng thời giảm độ chói của màn hình và giữ màn hình không sáng hơn quá nhiều so với ánh sáng xung quanh [7].

Về dinh dưỡng, một nghiên cứu nhãn khoa năm 2023 cho thấy trong mắt người có các sắc tố võng mạc, gồm Lutein và Zeaxanthin, đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ tự nhiên bằng cách lọc ánh sáng xanh. Những dưỡng chất này giúp giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể bằng cách hấp thụ, ngăn ngừa mắt khỏi ánh sáng xanh và tia UV; chống lại các gốc tự do; tăng cường thị lực và chống mỏi mắt [5].

Theo Thanh niên.