Kết quả rà soát, phân loại, các khoản nợ đọng từ quỹ nhà thuộc nhà nước của Thành phố Hà Nội (quỹ nhà chuyên dùng, quỹ nhà tái định cư, quỹ nhà ở cũ thuộc sở hữu Nhà nước…) cho thấy, tổng số nợ còn phải thu của các quỹ nhà này tính đến thời điểm hiện tại là 884.163.169.096 đồng. Trong đó, chủ yếu là nợ khó thu (gần 492,5 tỷ đồng) và nợ xấu, khó đòi (hơn 382 tỷ đồng)….
UBND Hà Nội vừa ban hành quyết định 2189/QĐ -UBND về việc phê duyệt đề án “Quản lý, sử dụng và khai thác hiệu quả tài sản công của Thành phố Hà Nội giai đoạn 2023 – 2025, định hướng giai đoạn 2026 – 2030. Đề án này đã chỉ rõ tình trạng nợ đọng cũng như những bất cập trong quản lý, sử dụng quỹ nhà thuộc sở hữu Nhà nước tại Hà Nội.
NỢ XẤU LÊN TỚI HƠN 382 TỶ ĐỒNG
Sở Xây dựng Hà Nội đã phân chia các khoản nợ trên thành 3 nhóm nợ chính. Thứ nhất là nợ luân chuyển có khả năng thu hồi ngay khoảng 9.566 triệu đồng. Qua tổng hợp, đơn vị này cho biết, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng nợ là do trong 03 năm gần đây, ảnh hưởng của đại dịch Covid nên một số đơn vị, cá nhân thuê/sử dụng nhà không kinh doanh được hoặc kinh doanh không hiệu quả. Các đơn vị cố gắng nộp tiền thuê nhà nhưng thường nợ đến quý sau trả tiền thuê nhà quý trước hoặc nợ và có văn bản đề nghị cơ quan Nhà nước có cơ chế hỗ trợ tiền thuê nhà chuyên dùng, nhà ở cũ do ảnh hưởng của đại dịch.
Thứ hai, nợ khó thu khoảng 492.465 triệu đồng do hợp đồng thuê nhà đã hết, chưa được tiếp tục ký lại. Nhưng hàng năm, công ty quản lý nhà vẫn lấy giá thuê nhà cũ, hợp đồng cũ để tính tiền thuê nhà và yêu cầu các đơn vị thuê nhà phải trả. Do vậy, phát sinh nợ đọng của các đơn vị thuê nhà. Bên cạnh đó, nhiều đơn vị chây ì, không chịu trả tiền thuê nhà. Các khoản nợ tiền thuê nhà phần lớn phát sinh tại thời điểm hợp đồng thuê nhà đã hết hạn và thuộc các trường hợp đơn vị thuê trước đây không còn, địa điểm nhà chuyên dùng do đối tượng khác sử dụng.
Thứ ba là nợ xấu, nợ khó đòi, khả năng thu hồi rất thấp lên tới hơn 382.132 triệu đồng. Nợ không có khả năng thu do vướng mắc về cơ chế, chính sách để tháo gỡ, xử lý dứt điểm về công tác quản lý do các đơn vị thuê bị cưỡng chế thu hồi nhà thuê của Nhà nước, tuy nhiên, việc cưỡng chế chưa thực hiện được; Nợ của các trường hợp thuê nhà của Nhà nước nhưng đã chuyển ở hoặc công trình trên khuôn viên nhà thuê của Nhà nước đã được xác định giá trị doanh nghiệp khi cổ phần khoá không đúng quy định…
Theo đánh giá của UBND Thành phố, việc nợ đọng tiền thuê nhà lớn và kéo dài chưa có giải pháp thu nợ, và để cho một số tổ chức, cá nhân lấn chiếm sử dụng trái phép song công tác phối hợp giữa các đơn vị quản lý với chính quyền để thu hồi còn chưa quyết liệt. Công tác quản lý, phối hợp đôn đốc, bàn giao, tiếp nhận quỹ nhà của sở liên ngành cũng chưa sát sao, dẫn đến tình trạng chủ đầu tư không phối hợp công tác bàn giao hoặc để tổ chức, cá nhân chiếm dụng phần diện tích kinh doanh, dịch vụ mà không thu hồi được…
XEM XÉT CHUYỂN HỒ SƠ SANG CƠ QUAN ĐIỀU TRA
Bởi vậy, đề án Quản lý, sử dụng và khai thác hiệu quả tài sản công của Thành phố giai đoạn 2023 – 2025 đã đưa ra cá nhóm giải pháp cụ thể đối với quỹ nhà thuộc nhà thuộc sở hữu Nhà nước.
Cụ thể, thành phố sẽ rà soát, thống kê toàn bộ quỹ nhà thuộc diện này, giao các đơn vị, doanh nghiệp kinh doanh nhà quản lý, khai thác, tổ chức phân loại theo từng nhóm nhà, phương án sử dụng, đối tượng thuê; vướng mắc, vi phạm làm cơ sở đề xuất kế hoạch, lộ trình xử lý, biện pháp khắc phục tồn tại, hạn chế và nâng cao hiệu quả quản lý sử dụng quỹ nhà thuộc sở hữu Nhà nước; Giao các đơn vị, doanh nghiệp kinh doanh nhà quản lý, khai thác giai đoạn 2023 – 2025, định hướng giai đoạn 2026 – 2030.
Thành phố cũng sẽ kiên quyết thu hồi để quản lý, xử lý theo quy định các diện tích nhà, đất (phải bàn giao về thành phố) không sử dụng, sử dụng không đúng quy định, sử dụng kém hiệu quả, nợ nghĩa vụ tài chính và sẽ lập phương án sử dụng, khai thác hiệu quả nguồn lực từ các tài sản này, để tránh lãng phí. Đồng thời phân loại và xử lý dứt điểm các trường hợp vi phạm. Trên cơ sở kết quả phân loại, trường hợp vi phạm phức tạp, kéo dài thì nghiên cứu biện pháp chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra để xử lý.
Cũng trên kết quả phân loại nợ nghĩa vụ tài chính đối với quỹ nhà thuộc sở hữu Nhà nước, thành phố sẽ tập trung triển khai giải pháp xử lý dứt điểm từng nhóm nợ đọng.
Đối với nợ luân chuyển có khả năng thu hồi sẽ tiếp tục thông báo, đôn đốc truy thu tiền thuê nhà; Đối với nợ khó thu, lên phương án xử lý hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền xử lý các trường hợp đã hết hạn hợp đồng thuê, khẩn trương thu hồi đối với trường hợp không đủ điều kiện thuê nhà để lập phương án đấu giá cho thuê, nghiên cứu chế tài xử lý phong toả tài sản, cưỡng chế thuế của đơn vị nợ tiền thuê nhà; Với nợ xấu, khó có khả năng thu hồi, sẽ thiết lập hồ sơ vi phạm gửi cơ quan thanh tra, cơ quan điều tra xử lý theo quy định…
Thành phố cũng cho biết sẽ bán đấu giá hoặc chuyển giao về địa phương quản lý, phục vụ mục đích công cộng đối với những cơ sở nhà đất quy mô nhỏ, hiệu quả kinh tế thấp, không có nhu cầu sử dụng; Nghiên cứu, hoàn thiện mô hình hoạt động của tổ chức, đơn vị được giao quản lý quỹ nhà thuộc sở hữu Nhà nước của thành phố theo hướng tập trung một đầu mối theo từng nhóm quỹ nhà nhằm nâng cao trách nhiệm, hiệu quả hoạt động của đơn vị được giao quản lý theo đúng quy định và cơ chế thị trường…