Báo cáo mới của ngân hàng đầu tư Goldman Sachs có thể sẽ khiến vài người lo ngại về việc làm của họ: “Nếu AI tạo nội dung có thể vận hành như hứa hẹn của các nhà phát triển thuật toán, thị trường việc làm có thể gặp những tác động rất lớn.” Theo Goldman, khoảng hai phần ba tổng số việc làm ở Mỹ có thể được chuyển qua AI “làm thay” một phần khối lượng đầu việc.
Khác hẳn với những dòng title trên các báo khiến mọi người lo sợ, 300 triệu việc làm được Goldman Sachs đề cập là tổng số việc làm có thể được AI hỗ trợ, chứ không phải thay thế hoàn toàn, khiến con người mất việc. Tỷ lệ AI thay thế hoàn toàn con người là rất thấp.
Chính xác hơn, theo Goldman Sachs, chỉ có 30% tổng số việc làm ở Mỹ không thể bị AI thay thế. 63% thì có thể sử dụng AI hỗ trợ để tăng năng suất lao động, và có khoảng 7% việc làm có thể được thay thế hoàn toàn bởi trí thông minh nhân tạo: “Dù tác động cảu AI đối với thị trường việc làm có thể sẽ rất lớn, hầu hết công việc và các ngành đều chỉ bị tác động một phần, vì thế thường sẽ chỉ có xu hướng AI hỗ trợ củng cố công việc thay vì bị thay thế hoàn toàn.”
Goldman Sachs cho rằng, công nghệ thuật toán tự tạo nội dung, hay còn gọi là mô hình ngôn ngữ là “một tiến bộ rất lớn với khả năng tạo ra những tác động lớn đối với kinh tế vĩ mô.”
Kể từ khi ChatGPT ra mắt, cộng đồng đã ấn tượng với khả năng tạo ra những văn bản và nội dung từ những gì thuật toán học được trước đó. Sau đó Microsoft đã bắt đầu ứng dụng GPT-4 cho công cụ tìm kiếm Bing, hỗ trợ người dùng không chỉ tìm kiếm trực tuyến mà còn hỗ trợ viết thư điện tử hoặc slide trình chiếu.
Kể từ đó những tập đoàn công nghệ lớn đã bắt đầu cuộc chạy đua ứng dụng thương mại hoá AI. Microsoft đầu tư 10 tỷ USD cho OpenAI để ứng dụng GPT vào các dịch vụ trực tuyến của họ. Google thì tung ra Bard, đối thủ cạnh tranh trực tiếp của Bing Chat.
Goldman Sachs dựa vào một nghiên cứu trước đó, nói rằng 60% tổng số việc làm ngày nay không tồn tại ở thời điểm năm 1940. Nhờ đó họ đưa ra dự đoán rằng một phần tư tổng khối lượng công việc ở Mỹ và châu Âu có thể được tự động hoá bởi thuật toán AI tạo nội dung. Xét riêng tại Mỹ, ngành có nguy cơ bị thế chỗ bởi AI nhất là những vị trí nhân viên văn phòng và hỗ trợ vận hành (46%), kế đến là những vị trí làm trong ngành luật (44%), rồi đến những công việc liên quan tới kiến trúc và thiết kế (37%).
Những công việc ít có khả năng bị AI thay thế nhất hầu hết đều là công việc tay chân: Dọn dẹp, bảo trì, lắp đặt, sửa chữa, và xây dựng.