Đề xuất thành lập trung tâm lưu ký bất động sản giống như thị trường chứng khoán

Nhà ở, đất nền trong dự án đều phải giao dịch qua sàn

Khoản 1 Điều 57 dự thảo luật Kinh doanh bất động sản đang được lấy ý kiến nêu: “chủ đầu tư, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai, công trình xây dựng hình thành trong tương lai; chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại quyền sử dụng đất đã có hạ tầng kỹ thuật trong dự án bất động sản phải thực hiện thông qua sàn giao dịch bất động sản”.

Dự thảo luật Kinh doanh bất động sản đưa ra quy định bắt buộc bán bất động sản hình thành trong tương lai qua sàn giao dịch bất động sản. Ảnh: Lê Quân

Khoản 2 Điều 57 cũng nêu: “Nhà nước khuyến khích tổ chức, cá nhân mua, bán, cho thuê nhà ở, các công trình xây dựng không thuộc quy định tại Khoản 1 Điều 57 thực hiện giao dịch bất động sản thông qua sàn giao dịch bất động sản để bảo đảm công khai, minh bạch và quyền lợi của các bên”.

Bình luận về quy định này, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP.HCM (HoREA), cho biết Việt Nam có tham gia công ước quốc tế về phòng, chống rửa tiền của Liên Hiệp Quốc. Trong đó nêu bất động sản là một trong những lĩnh vực tồn tại việc rửa tiền.

Đề xuất thành lập trung tâm lưu ký bất động sản giống như thị trường chứng khoán - Ảnh 2. — Ông Lê Hoàng Châu. Ảnh: Độc lập

Đồng thời, trong luật Phòng chống rửa tiền sửa đổi, bổ sung mới được thông qua năm 2022, cũng có quy định Chính phủ phải nắm được giao dịch đáng ngờ. Theo đó, các giao dịch bất động sản thuộc diện đáng ngờ vì đa phần đều lớn hơn mức 200 triệu đồng/lượt và phải báo cáo.

“Vậy, ai sẽ là người báo cáo? Khách mua bất động sản hay chủ đầu tư bất động sản đều không hợp lý vì là đối tượng trực tiếp có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, khó có thông tin thật. Do vậy, cần bên trung gian là sàn giao dịch bất động sản là đối tượng báo cáo thông tin các giao dịch này là hợp lý”, ông Châu nói.

Cũng theo Chủ tịch HoREA, dự thảo luật Kinh doanh bất động sản mới đưa ra không còn đề xuất cấm chủ đầu tư thành lập sàn giao dịch bất động sản như dự thảo lần trước. Như vậy, đã tôn trọng quyền tự bán hàng của các chủ đầu tư, nhưng vẫn phải bán bất động sản hình thành trong tương lai qua sàn là đúng.

Tuy nhiên, theo ông Châu, chỉ một mình quy định giao dịch bất động sản hình thành trong tương lai (nhà ở, đất nền trong dự án…) bắt buộc phải thông qua sàn giao dịch bất động sản cũng chưa đủ làm cho thị trường bất động sản trở nên minh bạch mà cần phối hợp nhiều quy định khác, tại các luật khác: luật Đất đai, luật Đầu tư…

Sàn giao dịch sẽ thẩm định và chịu trách nhiệm thông tin sản phẩm mở bán

Chia sẻ quan điểm về quy định này, ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản (VARS), bày tỏ quan điểm của VARS là ủng hộ đề xuất của dự thảo luật Kinh doanh bất động sản.

Đề xuất thành lập trung tâm lưu ký bất động sản giống như thị trường chứng khoán - Ảnh 3. — Ông Nguyễn Văn Đính. Ảnh: Lê Quân

Chủ tịch VARS cho biết, luật Kinh doanh bất động sản 2006 đã từng quy định giao dịch bất động sản phải bắt buộc qua sàn giao dịch bất động sản. Đến khi sửa đổi, bổ sung năm 2014 thì bỏ quy định này mà chỉ nêu là khuyến khích bán bất động sản thông qua sàn giao dịch.

Theo ông Đính, dự thảo quy định như trên nhằm bảo vệ khách hàng, người yếu thế, không đủ năng lực thẩm định chất lượng sản phẩm, tính pháp lý của các sản phẩm bất động sản do các chủ đầu tư mở bán.

“Do vậy, sàn giao dịch bất động sản với vai trò trung gian sẽ thẩm định về chất lượng sản phẩm, tính pháp lý trước khi đưa hàng ra bán. Nhưng, cần có quy định chặt chẽ, ràng buộc trách nhiệm, vai trò của sàn giao dịch bất động sản, nhà môi giới bất động sản đối với khách hàng, nhất là trong việc truyền đạt thông tin đúng, đủ, chuẩn xác về sản phẩm mở bán. Mặt khác, qua sàn giao dịch bất động sản sẽ kiểm soát được giao dịch, ngăn chặn được rửa tiền, trốn thuế”, ông Đính nói.